“Không ngán lãi suất, chỉ ngán nợ nhảy nhóm” là câu chuyện mà nhiều doanh nghiệp bất động sản giãi bày. Đây cũng là lý do mà hàng doạt doanh nghiệp bất động sản xin cơ cấu nợ, giãn nợ.
Tại Hội nghị tín dụng bất động sản tổ chức ngày 8/2, hàng loạt doanh nghiệp bất động sản xin cơ chế đặc thù, cho phép giãn nợ 24-36 tháng.
Doanh nghiệp cũng cần phải “tự cơ cấu”
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) kiến nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét ban hành thông tư mới, tương tự Thông tư 14/2021/TT-NHNN, cho phép doanh nghiệp bất động sản được tái cơ cấu khoản nợ vay tín dụng đến hạn trong thời hạn 12-24 tháng, giữ nguyên nhóm nợ và được vay vốn tín dụng mới có tài sản bảo đảm.
Các doanh nghiệp bất động sản đang gặp rất nhiều khó khăn trong tiếp cận tín dụng
Với doanh nghiệp cụ thể, bà Vũ Thị Phương Nam, Giám đốc phụ trách tái cấu trúc Novaland cho biết, Novaland vẫn đang làm việc với các ngân hàng thương mại để tháo gỡ khó khăn đối với các khoản vay. Doanh nghiệp đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét cho các tập đoàn bất động sản được tái cấu trúc nợ, giãn nợ trong vòng 24-36 tháng.
Tương tự, đại diện Hưng Thịnh Land cho hay, hiện doanh nghiệp chưa bị nhảy nhóm nợ nhưng không có nghĩa là không nhảy. Nếu không có chính sách hỗ trợ thì dư nợ của doanh nghiệp sẽ nhảy nhóm nợ trong thời gian tới. Vì vậy, Hưng Thịnh Land kiến nghị Ngân hàng Nhà nước cho phép cơ cấu nợ, tránh tình trạng nhảy nhóm nợ cho doanh nghiệp.
Tuy nhiên, việc ban hành một thông tư về cơ cấu nợ, giãn nợ cho riêng doanh nghiệp bất động sản là rất khó, cả về phía Ngân hàng Nhà nước và ngân hàng thương mại.
Về phía ngân hàng thương mại, ông Nguyễn Hoàng Dũng, Phó tổng giám đốc, phụ trách Ban điều hành, Ngân hàng Công thương Việt Nam (VietinBank) ví von: “Doanh nghiệp và ngân hàng đang trên một chiếc xuồng, phải cùng chèo một nhịp, phải hết sức bình tĩnh, chỉ cần chèo lạc nhịp là có thể bị chìm”.
Tuy vậy, việc cơ cấu nợ cho riêng doanh nghiệp bất động sản không phù hợp, vì đây là vấn đề thị trường. Nếu có cơ chế đặc thù cho bất động sản thì các hiệp hội ngành nghề khác cũng đòi cơ cấu nợ, như vậy sẽ không đảm bảo nguyên tắc công bằng giữa các ngành nghề.
“Tôi cho rằng các doanh nghiệp nên tự cơ cấu, các anh chị bán đi tài sản, vấn đề là bán bao nhiêu”, ông Dũng nêu ý kiến.
Còn về phía Ngân hàng Nhà nước, mặc dù khẳng định sẽ tiếp thu và nghiên cứu đề xuất cơ cấu nợ, nhưng đại diện cơ quan này cho biết, rất khó đưa ra cơ chế ưu ái riêng cho doanh nghiệp bất động sản, bởi nếu vậy các ngành nghề khác cũng đòi cơ chế tương tự, trong khi bất động sản không phải là lĩnh vực ưu tiên.
“Để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp bất động sản, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết đã chỉ đạo hệ thống ngân hàng nỗ lực tối đa giảm lãi suất, nỗ lực cho vay các dự án tốt, các dự án nhà ở xã hội…”
Về giải pháp tháo gỡ khó khăn cho bất động sản, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho rằng, trước hết các doanh nghiệp phải tự lực tái cơ cấu phù hợp với khả năng quản lý và tình hình tài chính của mình, bên cạnh sự tháo gỡ của các bộ, ngành.
Ngân hàng cũng muốn được chia sẻ
Riêng với tín dụng, Thống đốc mong các doanh nghiệp bất động sản thấu hiểu và có góc nhìn công bằng với ngành ngân hàng. Trong 3 năm qua, mặc dù nền kinh tế rất nhiều khó khăn, song ngành ngân hàng vẫn nỗ lực, cố gắng cung ứng vốn cho lĩnh vực bất động sản. Riêng năm 2022, tín dụng bất động sản tăng hơn 24%, chiếm 21,2% tổng dư nợ toàn ngành, dù ngành ngân hàng vẫn đang phải cung ứng vốn cho nhiều lĩnh vực khác, đặc biệt là các lĩnh vực ưu tiên.
Năm qua, thị trường trái phiếu doanh nghiệp gặp khó khăn càng khiến hệ thống ngân hàng chịu nhiều áp lực cung ứng vốn.
Tổng Giám đốc Vietcombank Nguyễn Thanh Tùng cho biết, năm 2022, dư nợ bất động sản tại ngân hàng này chiếm trên 20% tổng dư nợ, tín dụng bất động sản tăng 17%.
Do vậy, ông Tùng khẳng định Vietcombank đã không để lĩnh vực này thiếu room. Thậm chí, dư nợ bất động sản khu công nghiệp tăng 4 lần.
Đại diện Vietcombank cũng thông tin, ngay trước cuộc họp này, Tổng giám đốc các ngân hàng thương mại đã nhóm họp và thống nhất giảm lãi suất huy động nhằm giảm lãi suất cho vay nói chung và lãi suất cho vay bất động sản nói riêng.
Nhìn nhận từ phía ngân hàng về những khó khăn tiếp cận vốn của doanh nghiệp bất động sản, ông Lưu Trung Thái, Tổng Giám đốc MB cho rằng, hiện nay có nhiều tình huống doanh nghiệp bất động sản có dự án giá trị lớn, nhưng vướng mắc ở khả năng thanh toán.
Nguyên nhân thứ nhất là do thiết kế vấn đề tài chính, doanh nghiệp thường chọn phương án dễ nhất để làm, chọn điều kiện cho vay dễ nên không quản lý dòng tiền, không ưu tiên hoàn thiện pháp lý… Bản chất là dễ ban đầu, khó về sau.
Thứ hai là mất cân đối nguồn cung. Nhu cầu nhà ở rất lớn thì nguồn cung 80% là sản phẩm cao cấp nên người dân không thể tiếp cận. Trong khi ngân hàng phải phục vụ đại đa số người dân.
“Cấu trúc ngành bất động sản không phù hợp. Giải quyết vấn đề này là khó, nhưng cần nhìn thẳng vấn đề. Hai bên thống nhất thì giúp bước đi dài hơn”, ông Thái nói.